CHIỀU CUỐI NĂM ĐẾN XEM
ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN TẠI SANTA ANA

 

Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân một biểu tượng đau thương của dân tộc Việt Nam vượt biển tìm Tự Do. Hàng ngàn người đã đến thắp nhang rơi lệ bồi hồi tưởng nhớ đến thân nhân tử nạn trên Biển Đông.

Ký Giả NGUYỄN HƯƠNG NHÂN

 

Chúng tôi đã đến gặp Thượng tọa Thích Quảng Thanh, Viện chủ chùa Bảo Quang, kiêm Giám đốc Trung tâm Văn Hóa Phật Giáo Việt Mỹ Phụng Sự Xã Hội cùng một số chư tăng và Phật tử đang nỗ lực hoàn thành công trình đặt Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân lên bệ hình chiếc ghe như mô hình được hoạch định với phần cuối chiếc ghe chìm dưới dòng nước. Tuy nhiên theo dự án tổng thể thì công tác này chỉ mới hoàn tất khoảng 70% vào giữa đêm 29 tháng chạp năm Ất Dậu để đồng hương có thể đến chiêm ngưỡng pho tượng và tưởng niệm thân nhân đã nằm xuống dưới lòng biển Đông. Theo chúng tôi được biết Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân Việt Nam là một công trình do Nhà thơ nhà báo Ái Cầm – Thái Tú Hạp cùng với ca nhạc sĩ Việt Dũng và ông bà Bác sĩ Lê Hồng Sơn - Thu Thủy, Chí Thiện – Minh Phượng giám đốc Đài Phát Thanh Radio Bolsa, Luật sư Từ Huy Hoàng, Kiến trúc sư Bạch Hồng, Bác sĩ Ngô Phùng Hỷ, Ký giả Khúc Minh, Kỹ sư Tâm Đan, Điêu khắc gia Vi Vi... chủ trương kể từ sau ngày thiết lập Đàng tràng siêu độ thuyền nhân tại thành phố Monterey Park vào năm 1997, do sự khởi xướng của ông bà Ái Cầm – Thái Tú Hạp là những thuyền nhân đã sống sót trên đường vượt biển tìm Tự Do và đã định cư tại Hoa Kỳ để tưởng nhớ đến những người không may mắn bỏ mình trên biển Đông trong cuộc hành trình tìm Tự do.

Trong cuộc tiếp xúc với chúng tôi ngay tại khu vực Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân Việt Nam và trả lời câu hỏi cảm tưởng của Thượng tọa như thế nào sau khi nhận từ Ủy Ban Xây Dựng Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân Việt Nam chuyển qua pho tượng Thuyền Nhân đã hoàn tất trong nhiều năm qua và được đặt tại Trung tâm Văn Hóa Phật Giáo Việt Mỹ Phụng Sự Xã Hội, Thượng tọa Quảng Thanh cho biết: cảm tưởng của Thượng Tọa là rất hoan hỷ nhận công trình và sáng kiến mang ý nghĩa tâm linh và lịch sử này từ lúc Ủy Ban đến gặp và trao đổi ý kiến, nhưng cứ chần chờ mãi, do đó Thượng Tọa dự định dựng Chùa Một Cột tại đây, nhưng sau đó Ông Bà Thái Tú Hạp và các vị trong Ủy Ban có đến gặp Thượng Tọa và tiếp tục cho biết quyết định của Ủy Ban là mong muốn đặt Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân Việt Nam tại khu vực Trung tâm Văn Hóa Phật Giáo Việt Mỹ Phụng Sự Xã Hội. Giữa việc xây dựng Chùa Một Cột tính cách văn hóa dân tộc Việt Nam với việc xây dựng Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân Việt Nam có khác biệt, vì mang tính cách lịch sử, đánh dấu giai đoạn đau thương của dân tộc sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, do đó, Thượng Tọa đã chọn phương án xây dựng Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân vì đó cũng là một ý nghĩa cao cả như Thượng Tọa vừa cho biết. Tuy nhiên, việc xây dựng Đài Tưởng Niệm có nhiều vấn đề khó khăn, nhất là vấn đề luật pháp, làm thế nào để hợp pháp và Thượng Tọa đã bàn thảo với một số nhân vật am hiểu về luật pháp Hoa Kỳ tại địa phương để thực hiện đúng tiêu chuẩn và cũng trong khả năng của chúng ta về mặt tài chính, để không vượt quá khả năng dự định. Để hoàn tất công trình này chính Thượng Tọa ngoài việc hiến tặng phần đất đã chi ra một số tài chánh đáng kể. Sau khi công trình hoàn thành khoảng 70%, Thượng Tọa cảm thấy vui mừng vì đây là một việc làm có nhiều ý nghĩa tâm linh. Thượng tọa Quảng Thanh nhấn mạnh rằng: Mặc dù Đài Tưởng Niệm đặt tại một vị trí trong khuôn viên ngôi Chùa nhưng không phải chỉ dành riêng cho các Phật tử mà đây là một biểu tượng đau thương chung cho mọi người, mọi tôn giáo có thân nhân tử nạn đến chiêm ngưỡng, tưởng niệm người thân của họ đã bỏ mình trên đường vượt biển tìm Tự Do, theo lễ nghi của tôn giáo đó một cách thoải mái.

Đáp câu hỏi: Theo chúng tôi biết thầy cũng là một thuyền nhân, phải chăng đó cũng là động lực thúc đẩy thầy đảm nhận công trình này và cho phép đặt Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân tại chùa Bảo Quang cũng là Trung tâm Văn Hóa Phật Giáo Việt Mỹ Phụng Sự Xã Hội? Thượng tọa Quảng Thanh trả lời: Đúng vậy, tôi là một thuyền nhân và nhất là khi nhà cầm quyền CSVN gây áp lực với hai chánh phủ Nam Dương và Mã Lai Á đập phá hai tấm bia Tưởng Niệm Thuyền Nhân tại đảo Paula Bidong và Galang, gây bất mãn trong cộng đồng người Việt chúng ta ở hải ngoại và do đó theo tôi biết thì đồng hương chúng ta mong muốn có một Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân, hay phải làm một biểu tượng gì đó tại Nam California để các linh hồn có nơi nương tựa. Hàng năm vào ngày Lễ Vu Lan, xá tội vong nhân, tôi thường tổ chức các chuyến đi cầu siêu bạt độ vong hồn ngoài biển để mong cứu vớt vong linh chẳng may phải bỏ mình trên biển Đông trong các cuộc hành trình tìm Tự do của họ. Hôm nay thiết lập Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân này tôi thấy có nhiều ý nghĩa sâu xa, nhất là pho tượng rất có hồn và cũng tạo được cho mọi người niềm xót thương khi tưởng nhớ đến thân nhân của mình đã nằm xuống vĩnh viễn dưới lòng đại dương. Riêng cá nhân tôi thì tôi rất xúc động mỗi khi nhìn pho tượng gồm gia đình nghèo người con trai dẫn theo mẹ già, vợ và đứa con nhỏ vượt biển tìm Tự do sau ngày CSVN chiếm miền Nam Việt Nam.

Thượng tọa Thích Quảng Thanh trong dịp này cũng cho biết thêm: Mặc dù có gặp một số khó khăn về nhân sự, tài chánh. Tuy nhiên, Thượng Tọa đã cùng với một số tu sĩ, và Phật tử cố gắng hoàn tất công trình trong dịp cuối năm để đầu năm mới mọi người có thể đến thắp nén hương tưởng niệm thân nhân trong dịp Xuân về, Thượng Tọa cũng cho biết: Công trình bắt đầu thực hiện và hoàn tất kéo dài hơn 3 tháng. Cũng theo Thượng tọa Thích Quảng Thanh cũng còn một số công trình phụ phải tiếp tục trong những ngày tới, trong đó có việc khắc tên các nạn nhân vào các tấm bia đá đen được xếp quanh khu vực Đài Tưởng Niệm và tu bổ những khuyết điểm cần thiêát biểu hiện sự tôn kính trang nghiêm. Khu vực Đài Tưởng Niệm là một hồ nước với hệ thống tạo sóng và hệ thống điện chiếu sáng, chung quanh có các bồn cỏ và hoa, một số những cây cọ có phong lan mọc leo trên thân cây càng tạo cho khu vực Đài Tưởng Niệm một khung cảnh tráng lệ, nhưng cũng không kém phần thiêng liêng với pho tượng gia đình thuyền nhân chới với trong cơn nguy biến trên một chiếc thuyền nan mỏng manh trên sóng biển hải hùng. Sáng ngày mồng Một Tết, hàng ngàn người kéo đến đây chiêm ngưỡng Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân và cùng thắp nén nhang cho người thân của mình đã nằm xuống vĩnh viễn dưới lòng đại dương vì lý tưởng Tự do và đã có nhiều đồng hương bồi hồi xúc động đến rơi lệ.

Nhân có sự hiện diện của Ông Bà Thái Tú Hạp và Bà Thu Thủy, Phu Nhân BS Lê Hồng Sơn, trong số những nhân vật thành lập Ủy Ban Xây Dựng Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân Việt Nam, có mặt tại Đài Tưởng Niệm, đã cho biết quá trình thành lập Ủy Ban cũng như công việc tạc pho tượng cũng như một số những công việc khác liên quan đến Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân Việt Nam và theo Ông Bà thì xuất phát từ tâm nguyện sau khi vượt thoát những hiểm nguy trên biển Đông, tàu bị chìm chết 13 người. Sau một thời gian định cư tại Hoa Kỳ, Ông Bà đã được sự hỗ trợ của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Hải Ngoại cùng sự tiếp tay nồng nhiệt của Thượng Tọa Thích Viên Lý, Tổng Thư Ký, Viện Chủ Chùa Diệu Pháp và Tu Viện Bảo Pháp, tổ chức Đàng Tràng Siêu Độ tại thành phố Monterey Park vào năm 1997 với sự tham dự của trên 100 vị Chư Tăng Ni và hàng ngàn Phật Tử từ các nơi đến, trong một bầu không khí thiêng liêng mà có người đã cho rằng Đàng Tràng Siêu Độ có hiệu nghiệm dẫn dắt vong linh các thuyền nhân tử nạn trên biển Đông về tham dự. Kế tiếp, Ông Bà cùng với một số bạn bè quyết định nên thành lập một Ủy Ban để tiến tới việc xây dựng một Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân Việt Nam tại vùng đất tự do nơi chúng ta đang sinh sống. Khởi đầu Thượng Tọa Thích Viên Lý rất hoan hỷ tặng cho Dự Án Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân một khoảng đất trong Tu Viện Bảo Pháp thuộc thành phố Azusa, Los Angeles. Nhưng sau hơn 3 năm chờ đợi thủ tục pháp lý cho chính các công trình Đạo Pháp của Thượng Tọa gặp nhiều trở ngại cũng như ý kiến đa số của quý Phật Tử và đồng hương ở Cali cũng như ở các tiểu bang xa là yêu cầu Ủy Ban nên đưa pho tượng Thuyền Nhân về đặt tại Little Saigon tại Orange County trung tâm của người Việt tị nạn cộng sản thì thuận lợi cho công việc thăm viếng. Cuối cùng Ủy Ban phải chấp thuận theo ý kiến đa số vì Tượng Đài Thuyền Nhân là biểu tượng cho ý nghĩa Tự Do của người Việt tỵ nạn chung cho tất cả chúng ta. Trong thời gian qua Ông Bà Thái Tú Hạp đã nhấn mạnh đến việc thông báo đồng hương gởi danh sách thân nhân tử nạn về Ủy Ban để khắc tên lên bức tường ghi danh những thuyền nhân tử nạn nhưng khẳng định không nhận chi phiếu đính kèm. Mặc dù bất cứ một công trình nào cũng đều phải có tài chánh mới thực hiện được (có thực mới vực được đạo) nhưng Ủy Ban có kế hoạch khác tế nhị hơn vì ông bà Thái Tú Hạp quan niệm: "Chính những thuyền nhân đã tử nạn trên Biển Đông lên đến vài trăm ngàn người đã đánh động lương tâm nhân loại để họ mở lòng từ bi bác ái đón nhận bà con chúng ta vào định cư nơi xứ sở tự do an bình, đến lúc chúng ta phải thắp nén hương tri ân đến những thuyền nhân tử nạn đó mới trọn niềm đạo nghĩa, tại sao Ủy Ban chúng tôi lại nhận tiền để khắc tên ân nhân lên bia đá..." Ủy Ban cho biết đến nay đã nhận hơn 5000 phương danh và đang sắp xếp theo mẫu tự ABC để chuyển về Trung Tâm Văn Hóa Phật Giáo Việt Mỹ Phụng Sự Xã Hội để Thượng Tọa Thích Quảng Thanh cho khắc vào các tấm bia đá đen được gắn lên những bệ đá xếp quanh khu vực Đài Tưởng Niệm. Ông Bà Thái Tú Hạp và Bà Thu Thủy cũng cho biết một cuộc họp báo sẽ được Ủy Ban và Trung Tâm Văn Hóa Phật Giáo Việt Mỹ thông báo cho đồng hương biết Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân Việt Nam đến nay đã hoàn thành khoảng 70% và đồng hương có thể đến chiêm ngưỡng và tưởng niệm thân nhân tử nạn trên đường vượt biển tìm Tự Do. Một buổi lễ khánh thành Đài Tưởng Niệm cũng sẽ được tổ chức trọng thể những ngày tới và sau khi khánh thành Đài Tưởng Niệm, Ủy Ban Thực Hiện Dự Án Thuyền Nhân sẽ giải tán và trao lại cho Trung Tâm Văn Hóa Phật Giáo Việt Mỹ Phụng Sự Xã Hội có trách nhiệm bảo quản lâu dài công trình Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân Việt Nam mang ý nghĩa Lịch Sử và Tâm Linh này.