Ernest
Hemingway
(Nguyễn Bích Liên Dịch)
Trong đêm hè oi bức ở Papua, một thương binh được đưa lên tầng cao nhất của một bịnh viện. Từ trên cao anh ta có thể nhìn khắp những nóc nhà phía dưới phố. Ở đó có nhiều những ống khói cao vút lên trời. Khi màn đêm buông xuống, làm hiện rõ những ánh đèn pha rọi xuyên qua. Có nhiều người đi ngang qua hành lang bịnh viện và mang theo những chai nước uống vì trời nóng nực. Người thương binh và Luz, cô y tá chăm sóc cho anh, có thể nghe tiếng lao xao của những người đó ở phía ngoài hành lang. Luz ngồi bên cạnh người thương binh suốt đêm. Cô ta trông thật hấp dẫn trong đêm tối nóng nực.
Phiên trực đêm của Luz đã kéo dài suốt ba tháng. Những thương binh được an ủi rất nhiều khi có cô. Luz đã chuẩn bị mọi thứ và giường mổ sẵn sàng cho ca mổ của người thương binh. Lúc cô đang làm công việc của mình, thì những thương binh khác ở đó dường như có ý muốn chọc ghẹo cô với người bạn thương binh của họ. Nhưng người thương binh đã được gây mê nên anh ta không thể nói gì trong lúc họ trêu chọc anh. Mấy người thương binh ở đó đều biết chuyện giữa người thương binh bạn của họ và cô y tá Luz. Mọi người ai cũng đều qúi mến và thân thiện với cô.
Sau khi giải phẫu, người thương binh đã có thể chống nạng đi ra ngoài một mình được, nên Luz có dịp nằm nghỉ trên giường của anh ta. Khi đi dọc theo hành lang của bịnh viện trở về phòng, người thương binh nhìn thấy Luz đang nằm ngủ trên chiếc giường của mình, anh đã suy nghĩ rất nhiều về Luz.
Trước khi trở lại chiến trường, người thương binh và Luz đã đến nhà thờ để cầu nguyện. Bên trong giáo đường tối lờ mờ và yên lặng. Có vài người cũng đang ở đó để cầu nguyện. Người thương binh và Luz xin Chúa cho họ được lấy nhau, nhưng họ không có đủ thời gian để làm lễ cưới, họ cũng chưa được chứng nhận hôn lễ tại nhà thờ. Tuy vậy, cả hai đều có cảm tưởng như họ đã là vợ chồng. Họ mong muốn sẽ làm lễ cưới với sự chứng kiến của mọi người, và họ sẽ không thể mất nhau khi họ đã chính thức kết hôn.
Luz đã viết rất nhiều lá thư cho người thương binh nhưng anh chẳng hề nhận được cho đến khi chiến tranh kết thúc. Trước khi rời chiến trường, anh nhận được cả thảy mười lăm lá thư, anh đã sắp xếp những lá thư theo thứ tự ngày tháng, rồi đọc hết tất cả những lá thư cùng một lượt. Trong thư Luz nói về công việc ở bịnh viện, cô nói là cô yêu người thương binh tha thiết, cô sẽ không sống nổi nếu như không có anh, và cảm giác trống trải thực sự khủng khiếp như thế nào khi đêm về thiếu vắng anh.
Người thương binh hứa với Luz là anh sẽ trở về quê để kiếm việc làm, và họ sẽ cưới nhau. Nhưng Luz lại không muốn về quê cùng anh cho đến khi nào anh có được công việc làm, và có thể đến New York để tìm cô. Anh đồng ý và hứa là sẽ không uống rượu trong lúc không có Luz ở đó, anh cũng sẽ không gặp bạn bè, hoặc bất cứ ai. Anh sẽ sống vì Luz, kiếm việc làm và sẽ cưới cô.
Tuy vậy, trên chuyến xe lửa từ Papua đến Milan, hai người đã cãi vã nhau về việc Luz không bằng lòng trở về quê cùng anh. Khi tàu lửa đến Milan, họ buộc lòng phải chia tay, họ đã hôn nhau từ giã nhưng cuộc tranh cãi giữa hai người vẫn chưa kết thúc. Người thương binh cảm thấy đau lòng vì phải nói lời chia tay như vậy.
Người thương binh đã đi Mỹ trên chiếc thuyền từ Genoa. Luz thì trở về Pordonone và mở một bịnh xá. Ở đó trời mưa hoài, vắng vẻ và cô đơn. Nơi đó lại có một tiểu đoàn quân đang chiếm đóng. Sống trong thành phố lầy lội, và mưa liên miên vào mùa đông. Gã tiểu đoàn trưởng người Ý đã qua đêm với Luz dù cô chưa quen biết với gã trước đây. Rồi Luz viết thư sang Mỹ nói với người thương binh rằng, chuyện tình của họ chẳng qua chỉ là chuyện yêu đương thời niên thiếu. Luz xin lỗi người thương binh dù cô biết rằng anh sẽ không thể nào hiểu nổi, nhưng có thể một ngày nào đó anh sẽ tha thứ cho cô, và biết ơn cô khi anh có một cuộc sống khá hơn với nghề nghiệp ổn định.
Dù muốn dù không Luz cũng chờ đợi vì gã tiểu đoàn trưởng hứa sẽ kết hôn với cô vào mùa xuân. Mặc dầu Luz vẫn còn yêu người thương binh, nhưng lúc nầy cô nhận ra rằng, tình yêu của họ chỉ là tình cảm bồng bột của thời tuổi trẻ. Luz nghĩ, chia tay với người thương binh là giải pháp tốt nhất cho anh. Cô mong rằng anh sẽ có một nghề nghiệp vững vàng, và cô cũng tin chắc rằng anh sẽ có một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Mùa xuân đã đến nhưng gã tiểu đoàn trưởng người Ý đã không trở về để cưới Luz, hoặc là sẽ chẳng bao giờ. Lúc nầy, Luz viết thư gởi đến Chicago cho người thương binh. Cô nói là cô đã không lấy chồng, nhưng cô không nhận được thư trả lời. Một thời gian ngắn sau đó, Luz biết tin người thương binh đã bị mắc bịnh giang mai từ một cô gái bán hàng tại công viên Lincoln.
01/19/2011
