Cựu Học Sinh Trường Phan Thanh Giản-Đà Nẵng

Điểm Chung

Trương Thị Thu Sương

Bâng khuâng trong từng nối nhớ, ký ức quay lùi nhặt tìm kỷ niệm, nhưng dường như cuộc sống tất bật đời thường đã làm khô quánh cả tâm hồn văn thơ trong con người mình. Viết gì đây? Vui buồn lẫn lộn của một thời trung học cứ dồn đến rối cả không gian và thứ tự thời gian, không sao xắp xếp được ý tưởng.

Những cuộc điện thoại reo, thông tin họp mặt. Một góc sân có cây xanh, gió mát của một nhà hàng là điểm hẹn, tạo một khoảng không gian riêng cho nhóm bạn cựu học sinh Phan Thanh Giản khoá tú tài 1971 với thầy Lê Quang Văn, thầy cô Đoàn Thế Đức – những người có rất nhiều năm gắn bó với trường Phan Thanh Giản, nay đang sống tại Sài Gòn – rộn ràng những mẫu chuyện của ngày xưa dấu ái ở ngôi trường thân thương ấy. Nét nghiêm nghị của thầy hiệu trưởng Lê Quang Văn ngày nào không còn ở đây, thầy vui nhộn cùng nhóm học trò cũ, hoà lòng với bao kỷ niệm. Một thời của các nhà giáo trẻ đầy nhiệt huyết, của tuổi học trò năng động được giở lại từng trang.

Không ai quên được đoàn học sinh công tác xã hội của trường Phan Thanh Giản với những chuyến đi dựng lợp nhà cho dân nghèo ở Cồn Áng – Thanh Bình; những lần đi cứu trợ nạn lụt mang thực phẩm, thuốc men, lội sâu vào những vùng quê phụ cận đang còn lũ; những buổi cắm trại thi nấu ăn, đi tìm bấu vật..những thành tích của phong trào thể thao mà nổi bật là đội bóng rỗ nam, nữ do thầy Võ Anh Dũng hướng dẫn luôn đạt giải nhất, nhì trong các cuộc thi liên trường tại thành phố Đà Nẵng hoặc các trường ở Huế. Phong trào văn nghệ cũng sôi nỗi. Và sôi nỗi nhất là phong trào học tập. Có những năm mỗi lần thi xong học kỳ nhà trường lại tổ chức phát thưởng cho học sinh hạng nhất liên lớp của từng môn học. Nhiều học sinh giỏi được phát thưởng nhiều môn phải gọi xích lô chở về nhà. Cuối năm, học sinh nào được hạng nhất, nhì thì năm sau được miễn học phí nguyên năm học; trường cũng có phần thưởng cho học sinh nghèo hiếu học và thỉnh thoảng trường còn tổ chức những chuyến tham quan xa bằng tàu thủy dành cho học sinh tất cả các lớp có xếp hạng từ một đến mười. Có lần trường phối hợp với hội hiếu học Đà Nẵng tổ chức thi viết chuyện ngắn, đôí tượng tham dự thi là tất cả học sinh các lớp tại các trường trung học ở Đà Nẵng, một cuộc thi nghiêm túc như kỳ thi tốt nghiệp. Lần đó chị̣ Ngô Thị Kim Cúc của trường Phan Thanh Giản đoạt giải nhất với truyện ngắn “Thoát Xác”, Hiện nay chị là một nhà văn tên tuổi. Rồi còn những cuộc thi hùng biện bằng tiếng Anh tổ chức rộng rãi có học sinh từ Huế, Hội An, Quảng Trị..vào thi, đề tài “Tuổi trẻ làm gì cho Tổ Quốc hôm nay”, trường Phan Thanh Giản có hai bạn đoạt giải nhì và ba. Rất nhiều loại hình thi đua lôi cuốn cả phong trào học sinh chăm học.

Kỷ niệm riêng tư của bạn bè cũng ắp đầy, giờ đây càng thắm thiết nét dễ thương trong sáng, và chẳng thể nào còn có được. Những buổi ôn thi, những lần tụ lại nhà một bạn nào đó để làm bích báo, cơm nguội, mắm dưa đưa chia nhau ăn sao mà ngon lành quá. Những buổi sáng sớm, bốn giờ đã rũ nhau đi biển rồi học nhóm, xong mỗi đứa ăn nắm xôi với cá phèn kho mặn trước khi vào lớp, hương vị thật quá đậm đà. Nhớ năm học Đệ Ngũ (lớp 8), ngồi phía sau lưng tôi có đôi bạn nam chơi rất thân, một lần có chuyện xích mích đã cãi nhau, một bạn giận quá: “cởi quần trả tao đi không cho mày mượn nữa", “chiều tao trả”, “không ngay bây giờ”. Chuông reo tan trường, bạn kia xếp tập vở chạy nhanh, vừa ra khỏi cổng trường, bạn cởi ngay chiếc quần xanh vất lại “trả mầy đó,không thèm đâu” rồi ù chạy với chiếc quần xà lỏn bên trong đã bạc màu, một số bạn cười xòa, riêng tôi chút xúc động ngậm ngùi mà bấy gìơ, minh không phân tích được. Nhà bạn ấy quá nghèo, bạn chỉ có một bộ đồng phục. Bạn này nhặt lại quần nhưng cúi mặt làm thinh, một chút gì đang đau. Ngày hôm sau, một gói đồ len lén đẩy qua dưới hộc bàn, “nguyên bộ đó, mày mặc luôn đi, tao không đòi nữa đâu”. Thật nhẹ nhàng, một cảm giác vui vui len lỏi vào lòng cô học trò nhỏ đã chứng kiến từ đầu câu chuyện của đôi bạn. Năm lớp 10, ngồi gần cô bạn hiền, cô học trò này cũng chứng kiến chuyện tình của bạn. Một tình yêu đơn phương dành cho thầy dạy toán. Cô bạn lớn lên trong một gia đình gia giáo và cũng là học sinh ngoan, giỏi trong lớp. Thầy dạy toán hãy còn quá trẻ, nhưng phong cách uy nghiêm được học sinh vừa kính vừa sợ và rất thích nghe thầy giảng dạy. Thầy đã là thần tượng làm đảo lộn cuộc sống bình thường và trầm lặng của bạn. Bạn trở nên thẩn thờ trong những giờ thầy đứng lớp. Thầy mới cưới vợ. Bạn không quan tâm điều đó, những bức thư giãi bày hết nỗi lòng, bạn cứ buộc trưởng lớp phải chuyển đến thầy. Trưởng lớp hoảng sợ và cất giấu luôn. Bạn cứ đợi hồi âm. Tình yêu đầu đời trong trắng, ngây ngô đến tràn ra và không thể nén ngược vào lòng. Thầy dạy toán lúng túng. Cả trường và gia đình đều biết. Bạn bấn loạn cả tâm thần. Ba mẹ bạn thật đau buồn đành sắp xếp chuyển bạn học trường khác rồi sau đó chuyển đi xa thành phố. Cô bạn ngoan hiền ấy để trong lòng của thầy bạn sự mến thương, cảm thông và sự bàng hoàng chứ không ai buồn trách.

Tất cả đã quá xa xôi, ngót ba mươi năm, những tưởng chỉ còn là những chấm mờ trong quá khứ, vậy mà bây giờ đây nó lại thức dậy trong tôi. Hình ảnh những người thầy khả kính không thể nào quên: thầy Trần Thành Dung, thầy Nguyễn Quang Đĩnh, thầy Nguyễn Văn Xuân, thầy Lương Quế...với những kiến thức truyền dạy và những lời giáo huấn năm xưa của các thầy là hành trang tốt cho con vào đời. Con nghiệm ra rằng: phải chịu mòn mông quần và cố vễnh tai lên khi còn ở trường học thì mới thành đạt ở đường đời.

Xin cho con kính gởi đến qúy thầy cô lòng biết ơn sâu sắc. Xin cho con được đốt nén nhang thành kính đến các thầy cô đã ra đi. Và cũng nhờ làn khói nhang mang chút tình bạn thân thương của tôi sưởi ấm hương hồn cô bạn thân Thanh Bình cùng lớp ngày nào, bạn đã đầu hàng căn bệnh ngặt nghèo cách đây chưa tròn năm. Qúyt, Nguyệt, Xin, Út.., Bích Vân, Tâm, Ngọc Sương, Kiều Nga....Những người bạn thân thiết! Hẹn một ngày gặp lại nhau để chúng ta cùng dâng hoa tặng qúy thầy cô và cắm lên phần mộ những người bạn của một thời niên thiếu.

Tựu và tan, đậu và rớt, ở và đi, rồi đến bây giờ thành công và thất bại; tất cả kéo theo chuổi thời gian với bao thăng trầm trong mỗi cuộc sống riêng tư nhưng chúng ta đang cùng đang quay về một điểm chung: Mái trường xưa – nơi đã ươm mầm những tình cảm trong sáng, chân chất mà cho đến bây giờ vẫn không bị lấp vùi bởi bụi cát trường đời. Dẫu những mái tóc xanh ngày xưa giờ đây đã điểm muối tiêu hay đen tuyền thuốc nhuộm cũng “mầy, tao, mi, tớ” và những tiếng cười giòn vô tư không tạo dáng, để cho lòng mình cảm giác thư thái, thân thương quên đi mọi mệt mõi của nhịp sống đời thường. Vui biết chừng nào khi giờ đây tôi còn được ngồi cầm bút để mĩm cười và lưng tròng nước mắt với từng kỷ niệm của tuổi học trò xa tít, thả hồn mình đi ngượcthời gian xa xưa tuyệt vời với cảm xúc gặp lại thầy bạn cũ. Một hhời để nhớ..và...và...

Đọng lại trong tôi một yêu cầu: Hạnh phúc luôn được đong đầy cho thầy cô và bạn hưũ!

- Trích từ Đặc San Kỷ Niệm 50 năm trường PTGĐN 2004 (Đà Nẵng) -