Lịch
Sử Những Con Đường "Xưa Tan Trường Về"
Dưới đây là những
con đường nằm chung quanh ngôi trường thân yêu của
chúng ta. Ngày ít nhất chúng ta đi qua hai lần,
nhưng có ai biết được lịch sử của những con đường
đó...Bây giờ về Đà Nẵng tên đường thay đổi nhiều
lắm, nếu không có người quen chỉ dẫn thì khó mà
nhận ra được.
LÊ
LỢI
- Dài 1.190m, rộng 8m, nối đường Đống Đa đến đường
Phan Châu Trinh theo hướng bắc – nam.
- Lai lịch con đường: Thời Pháp thuộc, từ năm 1904
đường này có tên là Rue Francis Garnier, sĩ quan
của đội quân viễn chinh Pháp bị quân ta giết chết
trong trận Cầu Giấy (Hà Nội) vào năm 1873. Đến năm
1956, Rue Francis Garnier được đổi thành đường Lê
Lợi và tồn tại cho đến ngày nay
GIA LONG tức LÝ
TỰ TRỌNG
- Dài 1.050m, rộng 8m, nối đường Bạch Đằng với đường
Hải Hồ, cắt ngang đường Đống Đa, thuộc quận Hải
Châu.
- Lai lịch con đường: Thời Pháp thuộc, đường này
xuất hiện trên bản đồ Đà Nẵng với tên gọi là đường
Gia Long (1904). Sau 1975 đổi thành đường Lý Tự
Trọng và tồn tại cho đến ngày nay.
DUY TÂN và NGUYỄN
TRI PHƯƠNG NGUYỄN CHÍ THANH
-
Dài 1.830m, rộng 14m, nối đường Lý Thường Kiệt đến
đường Hàm Nghi (Lê Hồng Phong). Đây là một trong
các đường trục chính của thành phố theo hướng Bắc
– Nam.
-
Lai lịch con đường: Thời Pháp thuộc, đường có tên
là Rue Guillemin. Đầu năm 1956, đường này chia thành
hai: 1. Đoạn từ đường Lý Thường Kiệt đến đường Quang
Trung có tên là đường Duy Tân. 2. Đoạn từ đường
Quang Trung đến đường Hàm Nghi có tên là đường Nguyễn
Tri Phương.
Sau ngày 30-4-1975, đường Duy Tân kéo dài thêm một
đoạn đến đường Hùng Vương đổi tên là đường Nguyễn
Chí Thanh. Phần còn lại về sau đường Nguyễn Tri
Phương (đến năm 1984) được nhập chung vào đường
Nguyễn Chí Thanh.
THỐNG NHẤT tức LÊ
DUẨN
- Dài 2.050m, rộng 9m, nối đầu cầu sông Hàn, cạnh
Bưu điện trung tâm đến ngã ba Cai Lang (đường Lê
Duẩn – đường Lý Thái Tổ).
- Lai lịch con đường: Thời Pháp thuộc, đường này
mang tên Rue Pigneau de Béhaine, một giáo sĩ người
Pháp mà dân ta thường gọi là Bá Đa Lộc, người đã
thay mặt Nguyễn Ánh ký hiệp ước Versailles (1779)
với triều đình Louis XVI (Pháp).
Năm 1950 đường Rue Pigneau de Béhaine đổi tên là
đường Thống Nhất. Tháng 5-1987, đường Thống Nhất
đổi thành đường Lê Duẩn. Đây là đường đã 3 lần đổi
tên.
NGUYỄN HOÀNG tức HẢI
PHÒNG
-
Dài 1.720m, rộng 9m, nối đường Lê Lợi đến giáp đường
Điện Biên Phủ.
-
Lai lịch con đường:
1.
Thời Pháp thuộc, đường có tên là Rue Lagrée, nguyên
là trung tá hải quân Pháp, người đã từng dẫn đầu
đoàn thám hiểm tiến hành khảo sát con đường sông
Mê Công, khởi đi từ Sài Gòn qua Phnom Pênh, lên
Hạ và Thượng Lào, ngược đến tận biên giới Trung
Quốc (1866 – 1893). ĐƯờNG Rue Lagrée nối đường Rue
Francis Garnier (nay là đường Lê Lợi) đến ga Đà
Nẵng.
2.
Cuối năm 1950, đường Rue Lagrée được đổi thành đường
Nguyễn Hoàng, thủy tổ nhà Nguyễn, người có công
đầu trong việc mở mang bờ cõi về phía Nam.
3.
Sau ngày 30-4-1975 đường Nguyễn Hoàng đổi tên thành
đường Hải Phòng .
4.
Đường Nguyễn Hoàng trước ngày 30-4-75 nối đường
Lê Lợi đến ga Đà Nẵng. Đường Hải Phòng sau này kéo
dài thêm đoạn từ ga Đà Nẵng đến đường Điện Biên
Phủ, bên cạnh Siêu thị Đà Nẵng, có tổng chiều dài
1.720m.
Đà
Nẵng ngày nay cũng có con đường mang tên Nguyễn
Hoàng.
PHAN
ĐÌNH PHÙNG
-
Dài 500m, rộng 7m, nối đường Bạch Đằng đến đường
Lê Lợi và đường Phan Châu Trinh, thuộc quận Hải
Châu.
-
Lai lịch con đường: Thời Pháp thuộc, ban đầu (1904)
đường này có tên là Rue Palanca – Guttierez. Sau
chiến tranh thế giới lần thứ I (1914 – 1918) đổi
thành Rue du Maréchal Joffre. Đầu năm 1956, đổi
thành đường Phan Đình Phùng và tồn tại cho đến ngày
nay.
TRẦN
CAO VÂN
-
Dài 3.970m, rộng 10,5m, nối đường Quang Trung với
đường Điện Biên Phủ.
-
Lai lịch con đường: Đường Trần Cao Vân xuất hiện
trên bản đồ Đà Nẵng từ năm 1962 và tồn tại cho đến
ngày nay.
PASTEUR
-
Dài 350m, rộng 6,5m, nối đường Phan Đình Phùng với
đường Ngô Gia Tự thuộc quận Hải Châu.
-
Lai lịch con đường: Đường Pasteur có từ thời Pháp
thuộc trải qua gần một thế kỷ, cho đến nay vẫn không
thay đổi.
ĐÔNG
KINH NGHĨA THỤC
và YERSIN tức NGÔ
GIA TỰ
-
Dài 720m, rộng 8m, nối đường Hải Phòng (Bệnh viện
C) đến đường Trần Bình Trọng, thuộc quận Hải Châu.
-
Lai lịch con đường: Thời Pháp thuộc, đường này mang
tên Rue Yersin. Đầu năm 1956, thì Rue Yersin tách
làm 2 đường:
1.
Từ đường Nguyễn Hoàng (nay là đường Hải Phòng) đến
đường Hùng Vương đổi tên thành đường Đông Kinh Nghĩa
Thục. Sau ngày 30-4-1975 thay bằng đường Ngô Gia
Tự.
2.
Từ đường Hùng Vương đến đường Trần Bình Trọng còn
mang tên đường Yersin, đến năm 1984 mới nhập vào
đường Ngô Gia Tự. Như vậy, đường Ngô Gia Tự được
lập trên cơ sở hợp nhất đường Đông Kinh Nghĩa Thục
và đường Yersin
NGUYỄN
DU
-
Dài 730m, rộng 7m, nối đường Bạch Đằng đến đường
Đống Đa (cắt ngang đường Lê Lợi) thuộc quận Hải
Châu.
-
Lai lịch con đường: Thời Pháp thuộc đường này mang
tên Rue Paul Bert. Đầu năm 1956 Rue Paul Bert đổi
thành đường Nguyễn Du và tồn tại cho đến ngày nay.
TỰ
ĐỨC và NGUYỄN THỊ GIANG
tức ̣NGUYỄN THỊ MINH KHAI
-
Dài 1.000m, rộng 8m, nối đường Lý Tự Trọng với đường
Hùng Vương, thuộc quận Hải Châu.
-
Lai lịch con đường: Dưới thời thuộc Pháp, năm 1902,
đường này mang tên Rue Barbé, tên của một sĩ quan
cấp úy trong đội quân viễn chinh Pháp. Năm 1954,
Rue Barbé được chia thành hai đường mới:
1.
Từ ngã ba Lý Tự Trọng – Nguyễn Thị Minh Khai (ngày
nay) đến đường Quang Trung, có tên là đường Tự Đức.
2.
Từ ngã ba Quang Trung – Nguyễn Thị Minh Khai (ngày
nay) đến đường Hùng Vương, có tên là đường Nguyễn
Thị Giang. Sau năm 1975, đường Nguyễn Thị Giang
đổi thành đường Nguyễn Thị Minh Khai. Đến năm 1980,
đường Tự Đức đổi tên, nối dài vào đường Nguyễn Thị
Minh Khai, nâng chiều dài đến 943m. Như vậy, đường
Nguyễn Thị Minh Khai ngày nay có chiều dài tương
đương với Rue Barbé thời Pháp thuộc.
LÊ
LAI
-
Dài 350m, rộng 4,7m nối đường Lê Lợi (cạnh Sở Văn
hóa Thông tin Đà Nẵng) đến trường Phổ thông cơ sở
Lê Lai, cắt ngang đường Nguyễn Thị Minh Khai.
-
Lai lịch con đường: Đường Lê Lai xuất hiện trên
bản đồ Đà Nẵng từ năm 1958, cho đến nay không thay
đổi. Nhưng đường Lê Lai trước 1975 chỉ dài 210m,
nối đường Lê Lợi đến đường Tự Đức. Sau 1975, được
nối dài thêm 140m, đến trường Phổ thông cơ sở Lê
Lai.
NGUYỄN
CÔNG TRỨ
-
Dài 3.320m, rộng 6m, nối từ bến phà An Hải cũ đến
bãi biển Mỹ Khê. Đoạn cắt ngang đường Ngô Quyền
tạo thành ngã năm An Hải, thuộc quận Sơn Trà.
-
Lai lịch con đường: Đường Nguyễn Công Trứ xuất hiện
trên bản đồ Đà Nẵng từ sau 1965, đến nay không thay
đổi.
QUANG
TRUNG
-
Dài 1.250m, rộng 8m, nối đường Bạch Đằng đến đường
Trần Cao Vân thuộc quận Hải Châu.
-
Lai lịch con đường: Thời Pháp thuộc đường này xuất
hiện trên bản đồ Đà Nẵng từ năm 1902, với tên gọi
là Boulevard Montigny, tên của một nhà ngoại giao
người Pháp đã từng thương thuyết với triều đình
Huế xin mở cửa thông thương cảng biển Đà Nẵng (1856).
Đến năm 1919, Boulevard Montigny đổi tên thành Boulevard
Clémenceau, một chính khách Pháp, Thủ tướng nước
Pháp từ năm 1906 – 1909, thành viên Viện Hàn lâm
Pháp. Sau 1955, Boulevard Clémenceau đổi lần thứ
3 với tên mới đường Quang Trung. Tên này tồn tại
cho đến ngày nay.
ĐỘC
LẬP tức TRẦN PHÚ
-
Dài 2.470m, rộng 9m, nối đường Đống Đa đến đường
Trưng Nữ Vương thuộc quận Hải Châu.
-
Lai lịch con đường: Thời Pháp thuộc, từ 1902 đường
này gồm:
1.
Đoạn từ Rue P. Poivre (nay là đường Đống Đa) đến
ngã tư chợ Hàn, cắt ngang đường Đồng Khánh (nay
là đường Hùng Vương) có tên là Rue Jules Ferry.
2.
Đoạn từ ngã tư chợ Hàn đến Cổ viện Chàm có tên là
Avenue du Musée. Sau 1954, cả 2 đường trên nhập
lại thành một đường mang tên Đại lộ Độc Lập. Từ
sau ngày 30-4-1975Đại lộ Độc Lập đổi thành đường
Trần Phú.
LÊ
THÁNH TÔNG
-
Dài 190m, rộng 7m, nối đường Lê Lợi với đường Nguyễn
Thị Minh Khai, thuộc quận Hải Châu.
-
Lai lịch con đường: Đường Lê Thánh Tông xuất hiện
trên bản đồ Đà Nẵng từ 1958, đến nay không đổi.
PHAN CHÂU TRINH
-
Dài 1.910m, rộng 8,5m nối đường Lê Lợi và đường
Phan Đình Phùng đến đường Trưng Nữ Vương. Đây là
một trong các đường phố chính và sầm uất của Đà
Nẵng.
-
Lai lịch con đường: Đường này thời Pháp thuộc có
tên là Rue Marc Pourpe. Sau 1956, đổi thành đường
Phan Châu Trinh và không thay đổi cho đến nay.