ĐI HUẾ - Một Kỷ Niệm Khó Quên
Trần Huyền Linh
Tuổi học trò là khoảng thời gian đẹp nhất, vui vẻ nhất của cuộc đời mỗi người - ở đó là những kỷ niệm khó quên, những dấu ấn đáng nhớ đã khắc sâu trong tâm thức của mỗi chúng ta . Để rồi mỗi lúc nhớ về lòng lại bâng khuâng xao xuyến, bồi hồi nhớ nhung . Hôm nay tôi ghi lại kỷ niệm của một chuyến đi xa, một đời để nhớ .
Người ta thường nói lớp đệ tam là lớp ăn chơi , lớp nghỉ xả hơi để chuẩn bị cho hai năm tiếp thi tú tài _ thành ra năm đó chúng tôi vui chơi thả dàn , tổ chức biết bao nhiêu là những buổi du ngoan , cắm trai ngoài trời . Nào là đi Phú Thượng , Tắm biển Non Nước , Mỹ Khê , Phú Lộc . . . Đì đâu cũng đến dù chỉ bằng xe đạp. À! Mà sao ngày đó sung sức thật nên tha hồ đi chứ đâu như bây chừ chưa đi đã mệt . Tội nghiệp các thầy cô , cứ bị chúng tôi đem ra làm bia đỡ đạn để xin phép cha mẹ . Đi lên An Ngãi Phú Thượng thì láo là đi xem hoa lá để học môn vạn vật , đi Động Non Nước thì nói là nghiên cứu về thạch nhủ . có lần lên Nam Ô tôi nói là để học về kỷ thuật làm nước mắm . Tội nghìệp má tôi tưởng thiệt góp ý :
- Sao con không nói thầy xuống Thanh Bồ cho gần , nhà bác Thành , O Lục làm mắm nhiều lắm .
- Má không biết đâu (đúng là không biết tôi xạo ) Ở Thanh Bồ làm theo kiểu thủ công , còn Nam Ô , người ta làm theo kiẻu công nghiệp mới nổi tiếng cần học hỏi , má có nhớ mấy câu thơ này không :
Đêm Đà Nẵng vọng về cơn gío biển
Bún Chợ Chùa thương nước mắm Nam Ô
Hôm đó vì tôi nói dối qúa tay nên bị trời phạt ,xuống biển bơi chưa đã thì bị hão cứa đứt chân chạy máu qúa trời luôn . Đi cà nhắc về nhà còn được má băng bó xuýt xoa tội nghiệp con tôi , thương má qúa má ơi !
Lên lớp mười một , đáng lẽ phải học để thi , nhưng hên qúa năm đó chương trình của bộ giáo dục thay đổi , lớp tôi đựơc miễn thi tú tài bán , cho lên thẳng 12 . Thành ra chúng tôi tự cho phép mình tiếp tục ăn chơi thêm một năm nữa .
Năm này ít đi chơi xa mà chủ yếu đến nhà bạn , trước học sau tán gẩu . Thành ra thời khóa biểu của chúng tôi lúc nào cũng đầy kín , cứ hẹn nhau đến trường sau đó lang thang đến nhà bạn . Có hôm hết tiết mục , ở nhà má có thắc mắc thì nói láo là thầy đau cho nghỉ học . Những hôm bạn đến nhà tôi , có má ở nhà ngồi học nghiêm chỉnh . Đến khi má xách gỉõ đi chợ . má chưa lên tới chợ thì chúng tôi đã leo lên tới ngọn cây trứng cá , vừa ăn vừa giỡn đùa rât vô tư . hái hết trái chin vừa tuột xuống cũng là lúc má đi chợ về . Do đó dưới mắt của má con gái rất ngoan hiền , má đâu biết tang dấu bên trong một vua quậy cuả lớp , mà không tin tưởng sao được khi kết qủa học tập của tôi thuộc vào hạng khá giỏi của lớp .
Thành tích của chúng tôi là như vậy đó nhưng chưa đáng ghi vào sổ sách đâu , có chuyện này mới kinh thiên động địa hơn . Số là đi chơi gần mãi cũng chán , một hôm Đặng Thị Hiền mới đề nghị : “ Tụi mình đi Huế “ Nghe cũng có vẻ hấp dẫn vì chúng tôi chỉ nghe nói đến Huế qua thơ văn . Thế là cả nhóm xúm lại lên kế hoạch , cái khó nhất là làm sao xin phép gia đình . Đủ lý do được đưa ra bàn cãi : đi công tác cứu trợ , đi dự thi văn nghệ , đi du khảo ở Huế , thăm viếng các triều đại nhà Nguyễn . . .
Riêng tôi về nhà nói dối là trừơng tổ chức tham quan cho học sinh ưu tú _ không phải nói rứa cho oai mô , mà vì trong xóm có hai cô bạn học cùng liên lớp , sợ má thắc mắc sao tụi hắn không đi . Tôi không dám đưa lý do văn nghệ , do năm ngoái thầy Quân rủ vô DU CA về xin phép bị ba phán cho một định nghiã xanh rờn : DU CA là du đảng ca hát , không được đi .
Má cũng chưa đồng ý , thế là nhờ nhỏ Lan đến xin thêm , cuối cùng giấy thông hành được ban ra . Bắt chước chiến thuật này Oanh xin cho Hiền, Hiền xin cho Lan, chúng tôi làm luân hoàn với nhau , xin qua xin lại và bạn nào cũng được đi .
Sáng thứ năm chúng tôi tất cả 15 bạn hý hửng đến ga Đà nẵng mua vé đi Huế . Tàu chạy , tiếng máy reo vui theo nhịp tim đập rộn rã của chúng tôi . Chúng tôi hí hởn ngồi ngắm cảnh đẹp Đà Nẵng đang dần lùi xa , lòng vui như mở hội , đâu biết sóng gío đang vỡ òa trong lớp học 11b1 của trường PHAN THANH GIẢN . Bố Đỉnh vào lớp thấy trống vắng hơi nhiều hỏi lý do . Bố qúa hiền nên học trò qua mặt nói không biết . Sau giờ dạy thầy xuống văn phòng nói lại với giáo sư cố vấn . Thầy Minh tức tốc bay lên , mặt đỏ hừng hực vì lửa giận , các bạn đâu thể giấu được . Ngay lập tức thầy phái Trần Thậm phóng Honda lên kêu trở về . Rồi bao nhiêu nóng giận thầy trút xuống các bạn vô tội ở lại phải chịu nghe một bài ca cải cách dài không đoạn cuối . Trần Thậm lên tới ga cũng là lúc tàu vừa lăn bánh để lại trên thềm ga những thanh sắt bỏng rát . Lo sợ cho bạn bè về sẽ bị quở trách , Trần Thậm chạy theo tàu lửa với hy vọng đón được các bạn ở sân ga Nam Ô .
Chúng tôi đang mải mê ngắm cảnh đất trời , từng hàng cây chạy dài , chạy mãi không ngừng , từng ngôi nhà lớn nhỏ như đang dần lùi xa , lùi mãi về vô cực … Nắng tháng ba rám hồng đôi má như đang nhảy múa hòa nhập với tiếng long reo vui của chúng tôi . Bổng Thanh giật mình la lên : kìa tụi bây , ai như Trần Thậm đang vẩy gọi , cả nhóm chồm ra cửa sổ nhìn , thôi đúng rồi , bạn ta Trần Thậm đang lái Honda chạy theo .
Khi chúng tôi giáp mặt với Trần Thậm là lúc tàu đang chầm chậm tiến vào ga Nam Ô .
- Thầy Minh biểu quay về.
Chúng tôi đang hăng tiết vịt , lại nữa mọi việc đã sắp xếp ổn thỏa , dễ chi có một cuộc đi chơi hứa hẹn nhiều ly kỳ hấp dẫn , chúng tôi rủ Trần Thậm lên đi , nhưng hắn lắc đầu , Rứa thôi , bạn về và nói với thầy là không gặp tụi tao nghe .
Trần Thậm quay xe về , chúng tôi tiếp tục cuộc hành trình nhưng mang trong lòng một chút lo sợ , một chút hối hận , không ai nói ai lời nào . Tuổi trẻ ham vui , chóng quên nên khi tàu vào hầm thứ nhất ra , chúng tôi như trút được lớp vỏ lo sợ , tiếp tục cười nói râm ran , giỡn chọc nhau chí choé , quên đi nổi sợ đang ám ảnh . thoáng chốc có bạn nhớ về nói ra , liền bị bạn khác gạt đi , phóng lao phải theo lao . Đúng là chúng tôi không nghĩ đến chuyện bị thầy biết , vì chỉ nghĩ đơn thuần là mình nghỉ học nói bị đau hay nhà mắc việc gì đó . AI NGỜ . . .
Chúng tôi vào đến ga Huế , những âm thanh nhỏ nhẹ , những giọng nói mang đầy âm hưởng xứ Sông Hương , núi Ngự nghe đến vui tai . Chao ôi sao mà thích . lấy xe xong , chúng tôi đạp về Kim Long nhà bà ngoại của Thiện . Nhà bà ngoại rộng rãi thoáng mát có nhiều cây ăn trái , nhìn cây dâu sum xê trái thấy là mê , hứa hẹn cho ngày mai trèo hái ăn mệt nghĩ . Bà ngoại rất hiền và hiếu khách , lâu lâu có thàng cháu ngoại ra thăm là vui rồi , mặc dù nó dẫn theo bạn bè hơi đông , đến những 15 đứa . Chúng tôi được sắp xếp ngũ trên các sạp gỗ ở nhà ngang , nghe ngoại nói đây là nơi dành cho con cháu về chơi mỗi dịp lễ tết . Chúng tôi ra giếng đứng tắm chung , nữ tắm trước nam tắm sau . Để nguyên quần áo , múc từng gàu nước dưới giếng lên dội mát ơi là mát . Sau khi rủ bụi đường xa , chúng tôi leo lên phản làm một giấc ngon lành đến sang .
Sáng sớm giật mình thức dậy, chạy xuống nhà dưới đã thấy bà ngoại ngồi têm trầu , bên cạnh là nồi cháo đậu xanh còn nóng hổi đang nghi ngút khói . Ăn xong , có cô em gái , em bạn dì của Thiện dẫn đi thăm lăng . Lăng nào cũng đẹp , cũng mang đầy đủ tính cách của ông vua lập ra nó . Có điều là đi từ lăng này sang lăng khác xa ơi là xa , đạp muốn gãy gìo luôn . Lăng Tự Đức cao ráo thanh thoát hợp với bản tính khoáng đạt , thích thơ văn của nhà vua . Bước vào lăng thấy lòng lâng lâng , nhẹ hẫng như đang lạc vào cõi thần tiên , cõi thơ văn bàng bạc tình người . Lăng Minh Mạng thì cầu kỳ diêm dúa với đủ sắc màu , các cây cột chạm trỗ đủ thứ phù hợp với bản tính phóng đảng thích xa hoa của vua . Nhỏ Đoàn cứ xuýt xoa , không biết người ta đập vỡ mấy chục ngàn cái tô để chạm khắc vào lăng này . Điện Thái Hòa mới là đẹp , bạn nào cũng muốn ngồi thử lên ngai vàng xem thử cảm giác thế nào nhưng sợ bà từ . Chúng tôi bàn tính cử người ra nói chuyện vu vơ để giữ chân “ MỆ “ ngoài nớ .
- Hiền , Oanh , hai đứa bây mồm mép ra đi !
- Thôi đàn bà nói với đàn bà không phê .
- Ông Quận và Thanh , hai đưá bây cao ráo đẹp trai dễ hơn .
Thế là hai ông tướng được phong đẹp trai nên ngậm ngùi tuân lệnh . tụi tui dành nhau la làng . “ Thà một phút huy hoàng rồi tuột xuống … “ Tau chưa ngồi được một phút mà . Cho thêm tí nữa đi .! Đến hồ Tịnh Tâm , nhà thủy tạ , ngồi lên chiếc đi văng mát lạnh cả toàn thân , nhỏ Đoàn hỏi một câu ngớ ngẩn nhưng cả bọn đều không có câu trả lời .
- Ông vua mặc áo hoàng bào dày trụp làm sao hưởng được cảm giác này , lại thêm mấy lớp quần bên trong . Không biết ông vua có mặc quần không ?
Thế là cười vui , làm tôi chợt nhớ hôm đi thử sorie áo cưới tôi cũng đã hỏi cô chủ tiệm một câu cũng ngớ ngẩn như vậy : “ chị ơi bên trong em có phải mặc quần không ?
Tối về leo hết dốc Nam Giao để ăn chè , đạp xe mệt đứt hơi mà cô bán hàng múc ra chén chè bột lọc bọc heo quay nhỏ tí xíu . Làm chúng tôi chạnh nhớ đến những ly chè to tổ chảng ở Chợ Mới , Quang Trung , nhứt là chè Như Ý ở chợ Hàn . Chè được cho vào ly cối , lại còn được thoải mái ăn hai ba ly không ai dòm ngó . chỉ cách có một ngọn đèo mà phong tục đã khác rồi .
Thứ bảy mới là ngày ớn lạnh trong cuộc đời lái xe đạp của tôi . chúng tôi lên Đan Viện Thiên An , cảnh đẹp yên tịnh lắm , đúng là nơi tu hành . Lúc đi về thả dốc , tôi thấy Nớ lạnh xương sống đã xuống xe dắt bộ cho chắc ăn . mấy đưá bạn thúc hối leo lên ngồi đi , đã lắm , không có chi mô . . . Tuị bạn cứ thúc hối máu anh hung rơm nổi dậy , ừ ngồi thì ngôì sợ gì ! Tôi làm liều ngôì lên xe thả dốc , eo ôi ! Lạy Chuá tôi ! Sao mà run thế này ! đạp thắng nhưng không ăn ! xe cứ chạy vù vù ! gió như trê u chọc , cứ thổi ù ù bên tai . Ruột gan tôi thắt lại , không có dại nào bằng dại này . Gan ruột tôi thắt lại , trái tim như muốn vọt ra ngoài lồng ngực , mồ hôi mẹ mồ hôi con đổ đầm đìa mà xe không chịu đứng lại , cứ phóng bay bay . May qúa ! Xuống đến chân dốc không có xe nào , các bạn đang nhìn tôi cười ngặt nghẽo . mặc kệ ! tôi thả xe nằm dài ra thở . Mấy ông tướng chọc quê : vậy mà cũng đòi làm anh hùng xa lộ . Tôi phóng tia mắt căm thù về phía tụi hắn , được rồi , đợi đó , ngộ sẽ páo thù !
Và cơ hội trả thù đã đến . Chuyện là mấy ông tướng lớp tôi ngắm nhìn các o gái Huế qua lại trên cầu Tràng Tiền đã thấy ngản ngơ , bần thần cả người . Do đó khi vào chợ Đông Ba , đối mặt với các nàng xinh đẹp như hoa, vui vẻ đón chào , giọng nói ngọt như đường phèn , làm các chàng bồi hồi xao xuyến không nói được tiếng nào cứ lầm lũi bước đi . Được thể các cô nàng càng ghẹo thêm
- Anh ơi ! Đi đâu mà vội mà vàng
Dừng chân đứng lại mở hàng cho em.
Tôi được dip chớp liền:
- Đây là các anh học trò Xứ Quảng đó .
Các chị phán ngay:
- Học trò xứ Quảng ra thi
Gặp cô gái Huế chân đi không đành.
Tôi chọc thêm:
- các chị biết vì răng đi không đành không ?
- Vì các anh bị chân đi cà thọt đó !
Thế là cả chợ được một trận cười vui vẻ và các anh vội vã bước ra khỏi chợ .
Chủ nhật lên tàu lửa trở về Đà Nẵng lòng mới thắt thỏm âu lo , làm sao trả lời cho thầy Minh đây. Lại thêm một màn hội luận, đủ thứ lý do được đưa ra , thêm thắt, bàn tán.
Sáng thứ hai đi học , thầy Minh kêu từng bạn một xuống văn phòng , và nói ngày mai mời phụ huynh tới trường . Tối lại , tôi về khóc lóc , năn nỉ , khai thiệt vơí bà chị . Bà chị đến văn phòng , gặp thầy Dũng , thầy Đức cùng dạy ở Thọ Nhơn chào hỏi và đưa đến gặp thầy Minh . Tôi lấy lý do bị đau nên nghỉ học , thầy dặn về chăm sóc em út kỹ hơn .
Sau đó tôi xuống văn phòng năn nỉ thầy đừng đưa tên em lên bảng kỷ luật , ba má biết được là em chết mất .
- Biết sợ sao lại làm .
Tôi trả lời thầy bằng hai hàng nước mắt đoanh tròng .
- Thôi được rồi ! vua quậy mà cũng biết khóc ..
Thầy Minh không thương tôi sao được khi tôi là một trợ thủ đắc lực của thầy . Này nhé , cất giữ sổ điểm, cộng điểm hàng tháng , vô phiếu liên lạc dùm thầy , . cuối năm lại ghi học bạ dùm thầy , ngồi hàng giờ để xếp thành tích biểu theo thư tự cho các thầy ký vô nhanh chóng dễ dàng . . . Rôì văn nghệ , báo chí … mâm nào cũng có tên tôi , thành phần lanh chanh của lớp . Do vậy tôi được qua cầu . Các bạn tôi rồi cũng được thong qua , không ai bi kỷ luật hay đuổi học . Thầy Minh tuy bền ngoài la hét giận dữ , nhưng tâm tính thầy rất hiền từ thương yêu học trò như con . Thầy phải la vì lỗi lầm chúng tôi qúa lớn . Lại nữa thành phần tham gia toàn những học sinh giỏi khá , ngoan hiền của lớp , có nghịch nhưng là những cái nghịch dễ thương của tuổi học trò . Thật tình mà nói , chúng tôi đơn thuần chỉ nghĩ là đi chơi như thường đi Nam Ô , Non Nước thế thôi , chứ không hề nghĩ tới hậu qủa nghiêm trong nếu lỡ xảy ra chuyện gì. Và lúc đó nam nữ chơi chung là bình thường, vì đã bạn naò bước chân vào tình yêu đâu mà phân biệt trai hay gái .
Rồi cũng từ đó chúng tôi chấm dứt màn tổ chức đi du ngoạn chung .
Lên lớp mười hai thầy Minh cho con trai , con gái học riêng , học chung lắm trò . Năm mười hai bận rộn với bài vỡ , mùa thi nên chúng tôi cũng tạm giã từ những cuộc vui lo đèn sách .
Rồi lên đại học , rồi thế cuộc đổi dời , chia tay mỗi đưá mỗi nơi .
Hôm nay , nhân chuyến về thăm gia đình , gặp gỡ lại bạn bè thời trung học , cùng nhau nhắc nhớ lại những chuyện xưa và chuyện đi Huế được nhắc đến nhiều nhất . Do vậy chúng tôi ghi lại kỷ niệm này như một món qùa tặng các bạn thân thương của tôi , của một thời PHAN THANH GIẢN Đà Nẵng . Sau này vào đời , chúng tôi đã có những cuộc đi chơi chung với bạn bè , nhưng không có chuyến đi nào đong đầy kỷ niệm khó quên như lần đầu tiên đi Huế .
Đúng là một chuyến đi xa , một đời nhớ mãi .
TRẦN HUYỀN LINH