Câu ca dao được học từ thuở nhỏ cho đến bây giờ tôi mới thật sự thấm thía nhiều tầng nghĩa sâu xa của nó. Lời ca mộc mạc đó đã đưa tôi trở về với miền ký ức xa xôi của tuổi học trò ngày xa xưa ấy!
Thế mà thấm thoát đã 40 năm trôi qua. Nhanh thật! Nhanh thật! Bốn mươi năm theo định lượng của thời gian vật lý quả là dài, dài đằng đẳng với biết bao biến động, đổi thay dâu bể của cuộc đời mà con người chẳng phải lúc nào cũng có thể vượt qua, đứng lên và tiến về phía trước một cách vững chãi để tồn tại. Thế nhưng, xét về thời gian tâm lý, nó chỉ là cuốn phim quay nhanh dẫn dắt ta về với cõi lòng sâu thẳm của chính mình, điểm lại trong từng ô ngăn kỷ niệm để cảm nhận được một cách sâu sắc những gì hãy còn hiện hữu lâu bền trong tâm thức trước dòng chảy cuồn cuộn của thời gian, trước những thăng trầm của thế sự.
Và như thế, những hồi ức về một đời người ùn ùn kéo về thật sống động trong tâm hồn mà từ lâu bản thân cứ tưởng chừng như đã vào quên lãng?!. Qúa khứ, hiện tại, tương lai, đó là xâu chuỗi thời gian nối tiếp nhau trên hành trình số phận của một đời người. Trong mênh mang của dòng suy tưởng là những kỷ niệm buồn, vui , khổ đau, hạnh phúc....của cuộc đời trần thế. Nhưng bất chợt, vào khoảnh khắc nào đó, vẫn bừng sáng trong tôi về một thời trẻ dại của tuổi học trò hồn nhiên, trong sáng, ngây thơ với những mơ ước thần tiên đi cùng năm tháng, gắn với những mái trường thân thương mà tôi đã trải qua trong thời trung học, một thời vàng son, một đi không trở lại, mãi hằn in trong tâm hồn, tình cảm của tôi, không thể xóa nhòa.
THTT Phan Thanh Gỉan - Đà Nẵng là một trong những mái trường đọng lại trong tôi nhiều cảm xúc gắn với lớp 12A2, năm cuối cấp, chuẩn bị thi tú tài toàn phần, một bước ngoặc quan trọng trong đời người đi học. Thật may mắn cho học sinh chúng tôi thời ấy được sự dạy dỗ, quan tâm tận tình của một đội ngũ thầy, cô giáo giàu kinh nghiệm giảng dạy, yêu nghề và đặc biệt là lòng thương yêu học trò với tất cả tình cảm cao đẹp, đáng trân trọng của " những kỹ sư tâm hồn", những" kiến trúc sư tư tưởng". Đó là tất cả những điều kiện cần và đủ của "một đầu tàu" vững chắc kéo theo "những toa tàu" vượt dốc trên con đường ngoằn ngoèo, quanh co, khúc khuỷu để tới điểm đích cuối cùng. Đáp lại ân tình của qúy thầy, cô là một kết quả thật mỹ mãn mà học sinh chúng tôi đem lại cho nhà trường sau kỳ thi tú tài 2 năm 1973 với tỷ lệ hơn 80% đỗ tốt nghiệp. Đó là thành quả đáng tự hào của thầy trò trường THTT Phan Thanh Gỉan thời ấy, những năm trước 1975.
Nghĩ về trường xưa, không thể nào tôi quên được những khuôn mặt của lớp 12A2, mỗi người một vẻ, một tính cách nhưng sao thời ấy, nam cũng như nữ, ai cũng biết chăm lo học hành, kính trọng, yêu thương và biết nghe lời thầy, cô giáo. Bạn bè ai cũng hiền lành, vui đùa, chuyện trò thân thiện trong khuôn khổ, nề nếp, dễ thương biết chừng nào.Ở vào lứa tuổi mộng mơ, các cô, cậu học trò chúng tôi đã biết e ấp, thẹn thùng, đỏ mặt trước sự quan tâm đặc biệt của những bạn khác phái; nam thì:
" Ngó em, không dám ngó lâu
Ngó qua một chút đỡ sầu mà thôi"
còn nữ thì kín đáo một cách đáng yêu,có thể ví von qua lời ca mộc mạc:
" Thò tay bứt ngọn lá ngò
Thương anh đứt ruột giã đò làm ngơ"
Tất cả vẫn tươi nguyên, tinh khôi, nóng ấm trong tôi dù đã 40 năm trôi qua. Tôi vẫn còn nghe phảng phất đâu đây hương vị chua chua, ngọt ngọt, mằn mặn của những gói me cam thảo mà bạn dấu ái đã trao trong những giờ ra chơi thuở nào! Nhớ những giờ học trôi qua một cách nặng nề và hồi hộp đến nghẹt thở lúc bút mực của thầy, cô di chuyển trên trang giấy của sổ gọi tên, khi chuẩn bị bài chưa kỹ hoặc có những bài tập khó giải không xong. Những lúc ấy, chờ mong tiếng kẻng báo hiệu giờ ra chơi sao mà lâu thế!!!...và còn nhiều nữa mà trong khuôn khổ giới hạn của một bài viết không thể ghi hết được. Có điều không thể phủ nhận và đáng tự hào rằng dù đi bất cứ nơi đâu, ở bất cứ nơi nào trên quê hương Việt Nam dấu yêu hay ở hải ngoại xa xôi, thầy, trò trường THTT Phan Thanh Gỉan luôn là người hữu ích có những đóng góp không nhỏ trong việc xây dựng tổ quốc trên nhiều lĩnh vực và đặc biệt là nghĩa tình thầy, trò luôn thắm thiết vượt qua sự thử thách của thời gian.
Tất cả đã trở thành những hoài niệm đẹp, lưu dấu ấn đậm nét, không thể nhạt nhòa trong tâm trí của thầy, trò trường PHAN. Ngày nay, trường chúng tôi đã thực sự bị xóa tên vĩnh viễn, cơ sở vật chất cũng biến mất nhưng mãi mãi vẫn còn đó biết bao nỗi ngậm ngùi, xót xa, nuối tiếc, nhớ thương đến quặn lòng của người ở lại khi buộc phải chứng kiến ngày nó bị" khai tử" cũng như trong lòng những người ra đi tản mác khắp bốn phương trời....Tôi cảm nghe những cảm xúc trào dâng, những nỗi nghẹn ngào òa vỡ trong tôi từ dạo ấy.
Khép lại bài viết, tôi xin đốt nén hương lòng hướng về tất cả thầy, cô đã quá vãng và kính chuyển đến các thầy cô hôm nay lòng kính yêu và tri ân sâu sắc của người học trò giờ đây đã ở tuổi ngoại ngũ tuần và tóc cũng đã nhuốm màu phai.
Đà Nẵng, tháng 4, năm 2011
Võ thị Bích Thu
(cựu học sinh Phan Thanh Gỉan 1970- 1973)
