|
Kỷ
Niệm Giáng Sinh Thời Thơ Ấu
(Ái
Cầm)
Những
năm tháng chúng tôi theo học trường Phan Thanh
Giản Đà Nẵng, môn Việt Văn của nhà văn, Giáo
sư Nguyễn Văn Xuân là môn học chúng tôi yêu
thích nhất. Ai cũng biết thầy Xuân là một
nhà văn nổi tiếng với những tác phẩm Bão Rừng,
Kỳ Nữ Họ Tống, Hương Máu, Chinh Phụ Ngâm Diễn
Âm, Dịch Cát...
Chúng tôi còn nhớ khi thầy giảng về tác phẩm
Đoạn Trường Tân Thanh của cụ Tiên Điền Nguyễn
Du, với cuộc chia ly não nùng bi thảm của
đôi trai tài gái sắc Kim Trọng – Vương Thúy
Kiều. Thân phận hồng nhan bạc mệnh trôi nổi
từ địa ngục này đến các tầng địa ngục khổ
đau khác, chúng tôi ngậm ngùi xót xa thương
cảm đến người con gái xinh đẹp tài hoa đó,
và thầm nghĩ mười lăm năm chia cách nhau sao
mà lâu dài thăm thẳm đến như thế?
Rồi
đến những bài giảng về triết lý nhân sinh
quan nào là “Đời người như bóng câu qua cửa
sổ”, nào là “Lợi danh như giọt sương trên
đầu ngọn cỏ”... những ẩn dụ mơ hồ chúng tôi
không thấu triệt nổi... Mãi cho đến bây giờ,
khi chúng tôi lưu lạc nơi viễn xứ, tình cờ
gặp lại những khuôn mặt cùng lớp thân thương
ngày xưa ở Đà Nẵng, không ngờ chúng tôi đã
xa nhau gần bốn mươi năm. Thời gian hơn gấp
đôi thời gian chia ly của cuộc tình Kim Trọng
– Vương Thúy Kiều. Đoạn kết của cuộc tình
còn có hậu là hưởng được giây phút đoàn viên
hạnh ngộ, còn trong bằng hữu chúng tôi có
những mối tình vĩnh viễn lìa xa “đôi bờ ngăn
cách”... dù sao thì những kỷ niệm êm đẹp nhất
giữa thầy trò bằng hữu một thời Phan Thanh
Giản vẫn sống mãi trong tiềm thức thân thương.
Riêng với tôi, Đà Nẵng quê hương yêu dấu,
tôi đã sống với Đà Nẵng hơn nửa cuộc đời.
Mỗi mùa Giáng Sinh là những gợi động nhớ thương
vô bờ. Nhiều khi tôi muốn đẩy lùi tất cả kỷ
niệm vào vực thẳm dĩ vãng, cố gắng sống với
thực tại – cho dù đôi khi không hẳn là niềm
vui ước nguyện – tôi bắt gặp ý nghĩ của một
nhà văn phương Tây nào đó đã nói: Chúng
ta không bao giờ tắm hai lần trên một dòng
sông. Ý tưởng này tôi đã lặp đi lặp lại
nhiều lần để khẳng định: quá khứ đã qua và
ngày mai chưa đến nên hãy an nhiên tự tại
sống với hiện hữu. Đúng như thế, dòng sông
vẫn còn đó, vẫn trầm mặc lững lờ... nhưng
thực chất trong mỗi lưu lượng sát na dòng
nước đã khác, đã tuôn tràn ra đại dương. Tâm
trong mỗi sát na cũng đã vọng động. Những
vọng động làm cho chúng ta đau khổ hay hạnh
phúc là tùy nơi mỗi nhân duyên tạo thành.
Nhưng
làm sao hơn tâm như sóng biển nghìn năm
dạt dào vào bãi hoang cuộc đời. Nếu tìm
thấy được phút giây tịnh an đó mới là
thực sự hạnh phúc. Thôi thì cứ mãi vọng
động như thế nhất là thời gian bắt đầu
trở lạnh, khi chung quanh trong đời sống
đã vang lên giai điệu rộn rã, u buồn,
thanh thoát, êm diệu của nhạc khúc Noel
như Silent Night, Jingle Bells,Carol of
the Bells, Joy to the World, Happy Holidays,
We Three Kings of Orenet Are, The First
Noel... là y như lòng tôi chùng xuống,
sống lại thuở ấu thơ khi Má tôi đưa tôi
vào học trường mẫu giáo Thánh Tâm Đà Nẵng.
Tôi được Soeurs chọn làm Thiên Thần cùng
với các bạn đứng trên xe rước kiệu Chúa
Hài Đồng Giáng Sinh đi vòng quanh ngôi
nhà thờ Chánh Tòa trên đường Độc Lập.
Các bà Soeurs rất hiền thường cho tôi
kẹo bánh sau khi rước lễ nửa đêm xong.
Mặc dù các Soeurs đều thân quen với Má
tôi và đều biết gia đình chúng tôi theo
đạo Phật và Má tôi là một trong những
Phật tử thuần thành có công xây dựng Chùa
Tam Bảo Tự trên đường Phan Chu Trinh Đà
Nẵng nhưng Má tôi vẫn khuyến khích tôi
tham gia vào |
|
toán Thiên Thần khi Soeurs dạy mẫu giáo đề
nghị chọn tôi. Vừa tung hoa vừa ca hát bài
“Đêm đông Chúa sinh ra đời...” vừa đọc lớn
theo Soeurs hướng dẫn “... Vinh danh Thiên
Chúa trên trời. Bình an dưới thế cho người
thiện tâm.” Thật sự lúc đó, tôi làm sao
hiểu nổi... Bình an dưới thế cho người
thiện tâm... Hơn bốn mươi năm đi vào
con đường giáo pháp của Đức Như Lai tôi mới
thẩm thấu sâu sắc hơn về câu nguyện “Bình
an dưới thế cho người thiện tâm.” Tại
sao người thiện tâm mới đạt được sự an bình?
Vì Tâm ảnh hưởng sâu đậm đến cuộc sống của
chúng ta. Tâm là nguyên nhân khởi động cho
mọi sự khổ đau và hạnh phúc. Tâm có phát triển
Tình Thương và Lòng Từ Bi nhân ái, Tâm mới
thực sự Bình an (Tâm bình, thế giới bình).
Khi chúng ta chia sẻ sự lo âu khổ đau đến
hạnh phúc của nhiều người khác thì cảm giác
bình an của chúng ta trong nội tâm càng lớn
mạnh, một trạng thái ấm áp gần gũi an vui
sẽ tự động làm cho Tâm chúng ta an bình. Nếu
tất cả loài người dưới thế hiểu được lời răn
dạy của Thiên Chúa hay của Đức Như Lai thì
thế giới này sẽ gặt hái được sự bình an hạnh
phúc và sức mạnh tâm linh của nhân loại cũng
sẽ được tăng trưởng như ý.
Cho
đến nay thực sự tôi mới tìm được câu trả lời
trong ý niệm Tình Thương phá chấp giữa các
đức tin tôn giáo. Trong thời đại hiện hữu,
chúng ta cũng đã đón nhận nơi những lời thuyết
giảng sâu xa và đầy ý nghĩa vi diệu cao quý
của Đức Đạt Lai Lạt Ma, Ngài là biểu tượng
hình ảnh Tình Thương và Hòa Bình, và Trái
tim kỳ quan vĩ đại tuyệt vời của Mẹ Teresa
không có ai sánh kịp, Mẹ cao cả như một Thánh
nhân giữa ta bà.
|
•
Cũng từ những kỷ niệm vực dậy từ tiềm
thức rêu phong của thời thanh xuân,
hồn nhiên mơ mộng...
“... Ngày mai
trong đám xuân xanh ấy
Có kẻ theo chồng bỏ cuộc chơi...”
(Hàn Mặc Tử)
Khi chúng tôi chia tay trường Phan Thanh
Giản, mỗi đứa như cánh chim bay đi khắp
phương trời. Riêng tôi thì quyết định...
“Em Phan Thanh Giản bỏ trường theo anh...”
Thời gian chúng tôi có với nhau đứa
con đầu lòng thì chính là thời gian
anh đi công tác ở miền Hỏa Tuyến. Càng
ngày cuộc chiến tại Quảng Trị Khe Sanh
càng trở nên khốc liệt.
Tôi ở Đà Nẵng thường theo dõi tin tức
và thường hay hồi hộp lo âu. Vài ba
ngày tôi lại nhận được thư anh tường
thuật những chuyến |
công
tác tâm lý chiến tại các chiến trường Ái Tử,La
vang Quảng Trị. Noel năm 1972, anh cùng với
các chiến hữu dừng quân tại Thánh đường Đức
Mẹ La Vang đổ nát trong khói lửa chiến chinh,
và anh gởi về cho tôi một bài thơ đầy xúc
động của thi sĩ Kiên Giang – Hoa Trắng
Thôi Cài Trên Áo Tím, qua trí nhớ của
anh:
Lâu quá không về thăm
xóm đạo
Từ ngày binh lửa cháy quê hương
Khói bom che lấp chân trời cũ
Che cả người thương nóc giáo đường
Mười năm trước, em còn đi học
Áo tím điểm tô đời nữ sinh
Hoa trắng cài duyên trên áo tím
Em còn nguyên vẹn tuổi băng trinh,
Quen biết nhau qua tình lối xóm
Cổng trường đối diện ngó lầu chuông
Mỗi lần chúa nhật em xem lễ
Anh học bài ôn trước cổng trường
Thuở ấy anh hiền và nhát quá
Nép mình bên gác thánh lầu chuông
Để nghe khe khẽ lời em nguyện
Thơ thẩn chờ em trước thánh đường.
Mỗi lần tan lễ chuông ngừng đổ
Hai bóng cùng đi một lối về
E lệ em cầu kinh nho nhỏ
Thẹn thùng anh đứng lại không đi.
Sau mười năm lẻ anh thôi học
Nức nở chuông trường buổi biệt ly
Rộn rã từng hồi, chuông xóm đạo
Khi nàng áo tím bước vu qui!
Anh nhìn áo cưới mà anh ngỡ
Chiếc áo tang liệm kín khối sầu!
Hoa trắng thôi cài trên áo tím
Giữ làm chi kỷ vật ban đầu.
Em lên xe cưới về quê chồng
Dù cách đò ngang cách mấy sông
Vẫn nhớ bóng vang thời áo tím
Nên tình thơ ủ kín trong lòng.
Từ lúc giặc ruồng vô xóm đạo
Anh làm chiến sĩ giữ quê hương
Giữ màu áo tím cành hoa trắng
Giữ cả trường xưa, nóc giáo đường.
Giặc chiếm lầu chuông xây ổ súng
Súng gầm rung đổ gạch nhà thờ,
Anh gom gạch nát, xây tường lủng
Chiếm lại lầu chuông giết kẻ thù.
Nhưng rồi người bạn đồng song ấy
Đã chết hiên ngang dưới bóng cờ
Chuông đổ ban chiều, hồi vĩnh biệt
Tiễn anh ra khỏi cổng nhà thờ
Hoa trắng thôi cài trên áo tím
Mà cài trên nắp áo quan tài
Điểm tô công trận bằng hoa trắng
Hoa tuổi học trò, mờ thắm tươi.
Xe tang đã khuất nẻo đời
Chuông nhà thờ khóc tiễn người ngàn thu
Từ đây tóc rũ khăn sô
Em cài hoa trắng trên mồ người xưa.
Không biết bài thơ bi thương này nhà thơ Kiên
Giang sáng tác bằng cảm xúc qua hiện cảnh
xảy ra sự thật hay mang tính cách tưởng tượng
đầy hư cấu!!? Nhưng với thực tế về những tín
hữu Thiên Chúa Giáo ngoan đạo đã từng chiến
đấu để bảo vệ Thánh địa La Vang trở thành
lịch sử lưu truyền...
“Sở dĩ anh đã yêu bài thơ này vì anh đã thực
sự xúc động với những hiện tượng đau buồn
thường trực xảy ra trong cuộc sống của anh.
Những người bạn đã cùng chia sẻ điếu thuốc,
ngụm nước “bi đông” với anh sớm mai, buổi
chiều đã vĩnh viễn ra đi, bỏ lại mẹ già và
người vợ trẻ...” Chiến tranh thật quá
tàn nhẫn... anh chỉ thở dài và cầu nguyện
Trời Phật gia hộ cho anh và cho bạn bè anh
được an toàn về sum họp với gia đình. Ở hậu
phương này tôi cũng đã hằng đêm cầu nguyện
cho anh gặp nhiều sự may mắn...
Ba
mươi năm qua đã chấm dứt những giấc
mộng kinh hoàng trong chiến tranh. Nhưng
những cơn địa chấn tâm lý bùng vỡ khắp
nơi tiếp diễn đày đọa những kẻ hiền
lương... Nhiều khi tôi thầm nghĩ cuộc
đời là những cơn giông bão đầy nhiễu
nhương và đau khổ triền miên, nên hãy
cố gắng vượt qua và giữ cho Tâm như
mặt hồ tĩnh lặng. Nhưng gió không-thời-gian
đã thổi qua hàng liễu ven đôi bờ, làm
rơi vài cánh hoa mong manh đủ làm dao
động mặt hồ. Mặt hồ vô tình làm nhàu
đi khuôn mặt thật hiền hậu như bản chất
của con người. Và từ đó, chính tôi cũng
ngỡ mình đang diễn xuất một vai trò
trên sân khấu đời đầy hỉ nộ ái ố mà
tôi không hay.Chung quanh tôi trong
đời sống cuộc trình diễn vẫn không ngừng
thay đổi, đang kéo dài từ thế hệ này
đến thế hệ khác. Mỗi ngày theo đà tiến
triển văn minh chạy đuổi theo hư huyễn
đầy tham sân si càng độc hiểm hơn, làm
cho con người mỗi ngày mỗi xa cách,
hoài nghi nhau hơn... Và không biết
tiếng chuông Đêm Giáng Sinh có còn vọng
lên từ tiềm thức một cách thiêng liêng
và nhiệm mầu trọn vẹn: |
|
“Vinh danh Thiên Chúa
trên trời
Bình an dưới thế cho người thiện tâm...”
Ái
Cầm
Thành
phố Rosemead, 2005
|
|
|
|
|